Thời gian gần đây không khí và
nguồn nước nhiều nơi trên Trái đất đang bị ô nhiễm, và nhiều người đang gặp nhiều
khó khăn trong quá trình sinh hoạt. Lần trước mình có bài viết về việc không khí
có bụi mịn, hôm nay tiếp tục là bài viết về vấn đề ô nhiễm nước; về nguyên nhân
thì có rất nhiều, nhưng trong bài viết mình và các bạn sẽ tìm hiều về chất Styrene
– một loại chất hóa học đang làm ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước tại một số
nơi.
![]() |
Liệu nguồn nước sẽ sạch trong bao lâu? Ảnh: @Engin Akyurt |
Styrene là gì?
Styrene hay Vinyl Benzene hoặc
phenyl ethene là một hợp chất hữu cơ có công thức hóa học C6H5CH=CH2. Đây là chất
lỏng không màu, nhẹ hơn nước, không tan trong nước, dễ bay hơi và có vị hơi ngọt
tuy nhiên khi đậm đặc thì có mùi khó chịu. Styrene là chất được dùng để sản xuất
polyStyrene và nhiều polyme khác.
1. Cấu tạo phân tử Styrene
- Công thức phân tử C8H8.
- Công thức cấu tạo: C6H5-CH=CH2.
![]() |
Cấu trúc của Styren Ảnh: Google |
2. Tính chất vật lí
- Styrene
là một chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước và không tan trong nước.
3. Tính chất hóa học
Phân tử Styrene được cấu tạo từ 2 phần:
- Vòng benzen (bền) khi tham gia phản ứng thế
sẽ ưu tiên thế vào vị trí meta.
- Nhóm thế vinyl (nhóm thế loại II) là nhóm thế
không no nên phản ứng hóa học đặc trưng là phản ứng cộng, trùng hợp và oxi hóa.
→ Tính chất hóa học của Styrene chủ yếu xảy ra ở nhóm thế vinyl.
4. Nhận biết Styrene
- Làm mất màu dung dịch Brom.
- Làm mất màu dung dịch thuốc tím ở nhiệt độ
thường.
Ứng dụng của Styrene
- Ứng dụng quan trọng nhất của Styrene là để sản
xuất polime, poli Styrene là một chất nhiệt dẻo, tỏng suốt, dùng chế tạo các dụng
cụ văn phòng, đồ dùng gia đình (thước kẻ, vỏ bút bi, eke, cốc, hộp mứt kẹo,...)
- Poli (butađien - Styrene), sản phẩm đồng trùng
hợp Styrene với butađien, dùng để sản xuất cao su buna-S, có độ bền cơ học cao
hơn cao su buna.
Ảnh hưởng của Styrene tới
sức khỏe
Trong thời gian ngắn: Tiếp
xúc với Styrene có thể gây ra:
– Kích ứng mắt, da và mũi
– Tác dụng tiêu hóa
– Tác dụng hô hấp
Về lâu dài, tiếp xúc lâu dài
với Styrene có thể gây ra:
– Hệ thống thần kinh trung
ương và ảnh hưởng thận
– Nhức đầu
– Phiền muộn
– Mệt mỏi và yếu đuối
– Mất thính lực
– Vấn đề cân bằng và tập
trung
– Ung thư
( Nguồn: Học viện Quốc gia
về Sức khoẻ của Mỹ )
Theo quy chuẩn Việt Nam 01:2009 của Bộ Y tế ban hành về chất lượng nước ăn uống, hàm lượng Styrene được quy định tối đa 20mg/l.
Phương pháp lọc chất ô nhiễm
Styrene trong nước
Sử dụng than hoạt tính dạng hạt
kết hợp sục khí qua tháp chèn có thể giúp lọc nguồn nước bị nhiễm Styrene.
Styrene là chất hữu cơ lỏng
không màu, nhẹ hơn nước, không tan trong nước, dễ bay hơi và có vị ngọt, nhưng
bốc mùi khó chịu khi đậm đặc. Styrene được sử dụng rộng rãi để sản xuất polyStyrene
và nhiều polymer khác, nhựa, lớp phủ và sơn.
Styrene nằm trong danh mục những
chất gây ô nhiễm không khí độc hại, theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ. Chất này
hoạt động tích cực trong khí quyển và có thể góp phần hình thành khói mù cũng
như chất gây ô nhiễm thứ cấp.
Styrene ngấm vào nước sẽ
nhanh chóng bay hơi hoặc phân hủy do hoạt động của vi khuẩn. Chất này không bám
vào đất và có thể ngấm xuống nguồn nước ngầm.Styrene cũng hiếm khi tích tụ ở động
vật sống dưới nước.
Nếu tiếp xúc trong thời gian
ngắn, Styrene có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe như tác động tới hệ thần
kinh, dẫn tới trầm cảm, mất tập trung, mệt mỏi, suy yếu và nôn mửa. Về lâu dài,
Styrene có thể phá hủy gan và mô thần kinh, dẫn tới ung thư.
Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ
(EPA) khuyến cáo sử dụng than hoạt tính dạng hạt (GAC) hoặc phương pháp sục khí
qua tháp nén để loại bỏ Styrene ra khỏi nguồn nước.
Than hoạt tính là vật liệu rắn
hấp thụ đa năng nhờ cấu trúc mao quản nhiều cỡ (nhỏ, trung bình, lớn). Đặc biệt,
mao quản nhỏ của than hoạt tính hấp thụ tốt các phân tử nhỏ của chất dễ bay hơi
như Styrene. Trong các dạng than hoạt tính, dạng hạt được sử dụng rộng rãi
trong hệ thống máy lọc nước hay xử lý nước gia đình.
GAC thường được bố trí nằm giữa
các tầng lọc của hệ thống xử lý nước. Từ nguồn nước cần lọc, nước có thể được bố
trí chảy qua vòi sen để tạo mưa phun qua lớp cát trên cùng, giúp lọc sơ các loại
bụi bẩn, sinh vật, phèn. Sau đó, nước sẽ thấm qua lớp than hoạt tính. Than hoạt
tính sẽ hấp thụ Styrene cùng nhiều chất hữu cơ độc hại khác, các loại vi sinh vật
nguy hiểm và trung hòa khoáng chất khó hoàn tan trong nước. Qua lớp than hoạt
tính, nước tiếp tục thấm qua lớp cát thứ hai, lớp sỏi nhỏ và lớp sỏi lớn nhất
trước khi đi ra bể chứa nước sạch.
Tuy nhiên, than hoạt tính chỉ
có tác dụng với một lượng nước nhất định. Sau đó, than sẽ không còn khả năng hoạt
động nữa do đã bão hòa.
Xử lý nước bằng cách sục khí
rất hiệu quả đối với những chất hữu cơ dễ bay hơi như Styrene hoặc dung môi
công nghiệp, kim loại như sắt và mangan, theo Viện Thực phẩm và Nông nghiệp Mỹ.
Hệ thống sục khí qua tháp chèn bao gồm tháp lọc cao khoảng 3 mét chèn nhiều lớp
vật liệu. Vật liệu dùng để chèn có thể là những mẩu sứ kích thước từ 0,6 cm đến
7,6 cm. Các mẩu vật liệu càng nhỏ, hiệu quả lọc càng cao nhưng chi phí năng lượng
để bơm khí cũng tăng theo.
Trong hệ thống này, nước chảy
từ trên đỉnh tháp xuống dưới ảnh hưởng của lực hấp dẫn trong khi không khí được
bơm từ dưới lên ngược hướng với dòng nước. Những chất gây ô nhiễm dễ bay hơi sẽ
theo dòng khí lên tới đỉnh tháp và được dẫn ra ngoài.
Bạn cần làm gì để bảo vệ sức
khỏe?
Để bảo đảm sức khỏe cho bản
thân mình, bạn nên sử dụng nguồn nước sạch hoặc sử dụng máy lọc nước, nếu nước
có bất cứ dấu hiệu bất thường nào bạn nên báo cáo lại cơ quan chức năng để kịp
thời xét nghiệm và xử lý.
Bạn nên mua cho nhà mình một
thiết bị lọc nước có trang bị màng RO
Công nghệ RO là một công nghệ
lọc nước sử dụng màng lọc với các hệ lọc có kích thước 0,0001 micro mét. Ngoài
việc lọc các chất rắn, ion kim loại nặng còn có thể lọc được những vi sinh vật,
vi khuẩn…với kích thước siêu nhỏ. Mang lại nguồn nước có thể uống ngay mà không
cần đun.
Từ khóa tìm kiếm: vinylbenzen,
ứng dụng của styren, điều chế stiren, styrene là gì, styrene trong nước, styrene
có độc không, styren trong nước là gì, styren có hại như thế nào, máy lọc nước
ro, máy lọc nước của mỹ, máy lọc nước nào tốt nhất, máy lọc nước nào tốt nhất
hiện nay, máy lọc nước nào tốt cho sức khỏe, máy lọc nước ro, máy lọc nước
kangaroo tiki,